Co to jest spastyczność? [+info]

Mięśnie ciała utrzymują tzw. „prawidłowe napięcie mięśniowe", które umożliwia nam utrzymanie prawidłowej postawy ciała. Gdy napięcie mięśni się zwiększa, stają się one sztywne, co fachowo określa się mianem „spastyczności". W tym stanie zmniejsza się zakres ruchów a poruszanie spastycznymi mięśniami może być bolesne.

Spastyczność jest jednym z najczęstszych objawów SM. Definiuje się ją jako sztywność mięśni, która ma często charakter uogólniony i mniej lub bardziej ciągły. Często występują okresy pogorszenia dolegliwości w postaci mimowolnych kurczy mięśni; dochodzi wówczas do stopniowej utraty funkcji mięśniowej.

Spastyczność stanowi jedną z głównych przyczyn niepełnosprawności chorych na SM. Jest tak dlatego, że na ogół wiąże się z bólem (ciągłym lub występującym w trakcie kurczów mięśniowych), zaburzeniami czynności pęcherza moczowego, zaburzeniami snu, zanikiem zdolności chodzenia i wykonywania innych ruchów celowych, w tym koniecznych do dbania o higienę osobistą.

Przez kurcze mięśniowe należy rozumieć mimowolne ruchy mięśni kończyn i tułowia. Istnieją ich trzy rodzaje:

• kurcze zginaczy – powodują zginanie kończyn w stawach;
• kurcze prostowników – powodują prostowanie kończyn;
• kurcze przywodzicieli – powodują przyciągnięcie kończyn w kierunku linii pośrodkowej ciała (ręce są przyciągane do tułowia, nogi łączą się ze sobą itp.).

Więcej informacji na temat spastyczności

Gry, które pomagają opiekunom i rodzinom chorych w lepszym zrozumieniu, na czym polega choroba:

Konsekwencje spastyczności dla chorych na SM [+info]

•  

  66%

  Ból
•  

  70%

  Moczenie nocne kilka razy w ciągu nocy
•  

  70%

  Trudności w chodzeniu
•  

  40%

  Ograniczona mobilność
•  

  51%

  Problemy ze snem
•  

  17%

  Chory potrzebuje coraz wiekszej pomocy przy myciu i ubieraniu

Osoby ze spastycznością w przebiegu SM mogą wykazywać bardzo różne objawy, m.in.:

• wzmożone napięcie mięśniowe, które może prowadzić do sztywności mięśni, sztywności stawów i zaburzeń czynności pęcherza moczowego;
• samoistną aktywność mięśniową w postaci nieopanowanych kurczy mięśni – albo izolowanych, albo w postaci szybkich, kolejno następujących po sobie kurczy (tzw. kurczy „klonicznych");
• wygórowane odruchy ścięgniste.

Objawy te wiążą się z:

• bólem o nasileniu od niewielkiego (napięte mięśnie) do ciężkiego (bolesne kurcze mięśniowe w kończynach);
• budzeniem się w nocy, z powodu bólu i/lub zaburzeń czynności pęcherza moczowego;
• pogorszeniem funkcjonowania mięśni, które może utrudniać chodzenie i wykonywanie wszystkich innych rodzajów ruchów oraz mówienie.

Te objawy spastyczności mogą prowadzić do niepełnosprawności, w tym do zmian postawy ciała wywołanych wzmożonym napięciem mięśniowym (które może też wynikać ze stanu nadaktywności mięśni). Fizjologicznie mięśnie muszą utrzymywać odpowiedni poziom napięcia, aby utrzymać ciało w pozycji pionowej i zapewnić możliwość wykonywania ruchów. Równocześnie jednak muszą zachować pewną elastyczność i swobodę działania nadającą ruchom szybkość. Spastyczność jest wynikiem wzmożonego napięcia mięśniowego prowadzącego do utraty możliwości reagowania przez mięśnie na bodźce. Może też prowadzić do znacznego wzrostu odczuwanego zmęczenia i bardzo utrudniać wykonywanie codziennych zajęć.